«Шин-Лайн» компаниясы 2023 жылдың қорытындысы бойынша Euromonitor халықаралық талдау компаниясы дайындаған деректерге сәйкес, әлемдік балмұздақ өндірушілер арасында әлемде 36-орынға ие болды. Бұл өте жоғары көрсеткіш, өйткені бұл рейтингке әлемнің түкпір-түкпірінен, бірнеше жүздеген нәтижелі кәсіпорындар енген, ал отандық өндірушілерді «Шин-Лайн» таныстырады. Алғашқы ондыққа Ұлыбритания, Швейцария, АҚШ және Оңтүстік Корея сияқты балмұздақ өндірісіндегі көшбасшы елдер кірген. Тұрақты көшбасшылар қатарында Mars, Unilever, Nestle және т.б. сияқты алыптар бар.
Streda Consulting консалтингтік компаниясының деректері бойынша 2023 жылы «Шин-Лайн» компаниясы ЕАЭО елдерінің балмұздақ өндірушілерінің рейтингінде 6-орынға көтерілді. Бірнеше жыл ішінде «Шин-Лайн» өзінің позициясын едәуір жақсартып, 2022 жылы тұрған 8 орыннан көшті.
«Шин-Лайн» компаниялар тобы шетелдік нарықтарға қазақстандық балмұздақтың негізгі жеткізушісі бола отырып, бір жыл ішінде экспорттың айтарлықтай өскенін көрсетті. Компания өнімдері бүгінде Қытайға, Ресейге, Беларуське, Моңғолияға, Әзірбайжанға, Грузияға, Тәжікстанға, Қырғызстанға, Өзбекстанға экспортталады. 2023 жылы жеткізілімдердің өсуі қарқыны өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда төмендегідей: Ресейге-123%, Қытайға-115%, Қырғызстанға – 59%, Түрікменстанға – 44%, Өзбекстанға – 37%. Қырғызстан, Өзбекстан және Қытай сияқты елдерге экспорт көрсеткіштері бойынша «Шин-Лайн» компаниясы Ресейдегі балмұздақ өндірісінің кез келген көшбасшысынан озып отыр, олар да осы елдерге өнімді белсенді экспорттайды.
Қазақстандағы ішкі балмұздақ нарығына келетін болсақ, тұтыну бір жылда 20 000 тоннаға өсті және бүгінгі таңда «Шин-Лайн» компаниясының бағалауы бойынша жылына бір адамға 2,86 кг балмұздақтан келеді, бұл өткен жылдың нәтижесінен 16% жоғары. 2015-2019 жылдары Қазақстанда жан басына шаққандағы балмұздақ тұтыну 2,0–2,4 кг деңгейінде өзгерді, бұл әлем бойынша орташа мәннен жылына жан басына шаққанда 0,9 кг-ға жоғары, бірақ әзірге балмұздақ тұтыну бойынша көшбасшы елдердегі деңгейден айтарлықтай төмен: Италияда – 15 кг/адамнан астам, Германияда – 14,6 кг/адам, Финляндияда-14 кг/адам.
2024 жылдың басталған маусымы Қазақстанда балмұздақ сатылымының өсуінің жақсы серпінін көрсетеді-4 айда өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда заттай мәнде 9% ал ақшалай түрде сәйкесінше 17% құрайды. Жалпы қазақстандық балмұздақ нарығы жылына шамамен 72 млрд теңгеге бағаланады. «Шин-Лайнның» бағалауы бойынша отандық және шетелдік өндірушілер толтыратын Қазақстандағы балмұздақ нарығының сыйымдылығы шамамен 56 706 тоннаны құрайды және өткен жылмен салыстырғанда 23,8% – ға өсімді көрсетеді. Бұл өсімді ең алдымен нарықтық үлесі 81,2% құрайтын отандық өндіріс қамтамасыз етіп отыр. Соңғы жылы қазақстандық балмұздақ нарығында заттай мәнде импорттық өнімнің үлесі төмендеп, 18.8% құрады.
2023 жылы қазақстандық фабрикалар шамамен 52 мың тонна балмұздақ өндірді, бұл өткен жылмен салыстырғанда 25.8% -ға артық (41.3 мың тонна). 2022-2023 жылдары Қазақстанға балмұздақ импорты заттай мәнде12% – ға өсті (9506 тоннадан 10646 тоннаға дейін). Euromonitor деректері бойынша қазақстандық балмұздақ нарығының көшбасшысы ретінде нарық үлесі 49% құрайтын «Шин-Лайн» компаниясы болып қала береді. Өткен жылы қазақстандық өндірушілердің саны сақталғанмен олардың кейбірі өндіріс көлемін барынша қысқартты.
– Өндірісті қысқартқан компаниялардың үлесін басқа ойыншылар тез арада алмастырады,-деді «Шин-Лайн» компаниялар тобының директорлар кеңесінің төрағасы Дмитрий Докин. – Жалпы Қазақстандағы балмұздақ нарығының көлемі жылына 6-9% – ға өседі және біздің болжамымыз бойынша 2024 жылы 62 000 тоннаға жетеді).
Қазақстанның ірі қалаларында халықтың сатып алу қабілетінің жоғарылауына, тұтыну орташа мәннен жоғары болуына, тұтыну жағдайларының кең таңдауы қарастырылғаны оның ішінде әртүрлі сауда нүктелері мен кафелерден бастап саябақ демалыс аймақтары мен қаладағы мерекелік іс-шараларға дейін қамтылғандығы игі әсер етеді.
2024 жылдың алғашқы 4 айында компанияның брендтері арасында 1 646 тонналық «Бомба» көшбасшы саналады, сатылымның ең үлкен өсімі-«Bahroma» 74% құрайды, «Бомба» және табиғи шырындардан жасалған жеміс қосылған мұздар 18%. Форматтар арасында Стаканчик пен Эскимо көшбасшылықты сақтап қалды, бірақ өсімді Рожки көрсетті – 21%.
– Балмұздақтың жаңа ерекше және талғампаз түрлерін нарыққа шығару оң әсер ететін өнімнің қазіргі танымалдылық тенденциясы сақталса, балмұздақ тұтынудың өсуі одан әрі жалғасады. Дәл осы үшін біз бүгін «Шин-Лайнға» назар аударып, өндіріске белсенді инвестиция салып, бәс тігеміз. Өнімнің жаңа түрлерін өндіруді технологиялық инновациялар мен сапа стандарттарының өсуі есебінен ғана жолға қоюға болады, мұнымен біздің мамандар белсенді түрде айналысып жатыр, – деп есептейді Дмитрий Докин. – Соңғы жылдарда нарықтағы жаңа өнімдердің мысалы ретінде «Мишка на полюсе» табиғи пломбирлерін, шығыс дәмі бар «Bahroma» кремді балмұздағын, «Золотая коллекция» – балмұздақ пен кондитерлік өнімдерді біріктіретін десерттерді санат көшбасшылары ретінде атауға болады.
